نقش سعودی در ناآرامی های عراق

پایگاه اینترنتی روزنامه واشنگتن پست در مقاله ای (1397/07/27) با عنوان «جنگ عربستان در فضای مجازی برای دفن کردن حقایق مربوط به قتل جمال خاشقجی» نوشت: در طول چند روز گذشته فضای توئیتری در عربستان سعودی مملو از پیام های میهن پرستانه بوده است. کاربرهای سعودی به زبان عربی هشتگ هایی در حمایت از محمد بن سلمان توئیت کرده اند و یکی پس از دیگری هشتگهایی با مضمون مقابله با دشمنان عربستان توئیت می شود. توئیت این هشتگ دوم از ساعت 9 صبح روزسه شنبه شروع شد، تا حدود ساعت پنج عصر به اوج رسید و تا روز چهارشنبه 103 هزار بار توئیت شد.
شاید بخشی از علت این پدیده واقعا این باشد که دیگ خشم ملی برخی از شهروندان سعودی واقعا به جوش آمده است و آنها گوشی های هوشمند خود را برای حمایت از ولیعهد کشورشان در این برهه دشوار کنونی برداشته اند و پشت سر هم در پشتیبانی از بن سلمان توئیت کرده اند.
البته روشن است ناپدید شدن و قتل فرضی جمال خاشقجی تحت آن شرایط وحشتناک برای وجهه و آبروی بین المللی خاندان دربار پادشاهی سعودی خوب نیست، ولی این احتمال نیز وجود دارد که این هشتگ ها در واقع توسط بات ها- یا حسابهای جعلی رایانه ای- یا ترول های اینترنتی حرفه ای که از دولت پول گرفته اند، ایجاد شده باشند.
مارک اوئن جونز کارشناس مسائل خلیج فارس در دانشگاه اکستر Exeter ، پس از سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی در سال 2017، حسابهایی را ردیابی کرده است که در آنها با شور و شوق فراوان از سفر رئیس جمهور آمریکا به ریاض استقبال شده بود. مارک به من گفت حدود هشتاد تا نود درصد از این پیامها بات یا حسابهای جعلی رایانه ای بوده اند.
عربستان سعودی با وجود رویکردهای سنتی و قرون وسطایی خود  یک دولت مستبد معاصر به شمار می رود. دولت عربستان در طول چند سال گذشته یک سیاست پیچیده را در عرصه اطلاع رسانی در پیش گرفته است که با رویکرد دیگر کشورها در استفاده از شبکه های اجتماعی برای کنترل اجتماعی شباهت دارد. دولت عربستان می داند که ساکت کردن کل این فرایند در فضای اینترنتی بیفایده است و در عوض مقامات سعودی ترجیح می دهند تا سیلی از پیامهای اینترنتی جعلی میهن پرستانه را که با هدف فرونشاندن و کم رنگ کردن انتقادات یا محو اطلاعات معتبر و موثق تولید و طراحی شده اند ، روانه فضای توئیتری کشور کنند.
سعود القحطانی مشاور رسانه ای ولیعهد عربستان سعودی با بیش از یک میلیون دنبال کننده ، شهروندان سعودی را به افزودن اسامی مخالفان به یک فهرست سیاه آنلاین ترغیب و دعوت می کند. در فیس بوک نیز شاهدیم تلاش هایی برای جاسوسی و کسب اطلاعات صورت می گیرد ، جایی که درخواست برای دوست یابی در واقع از سوی جاسوسان آنلاین وابسته به دولت صورت می گیرد تا به اطلاعات و پست های افراد دسترسی داشته باشند.
سعودی ها به اندازه روسها در دستکاری اینترنتی در کشورهای دیگر تبحر ندارند هر چند این کار را به تازگی شروع کرده اند. قحطانی در این راستا تلاش هایی را برای ترویج احساسات ضد دولتی در قطر ، رقیب عربستان آغاز کرده است. در طول چند روز گذشته ، حسابهای سعودی همچنین تلاش کرده اند تا با انتشار پستهایی به زبان انگلیسی ، گاهی از طرف نویسندگان طرفدار ترامپ یا وب سایت های محافظه کار آمریکایی ، وجهه جمال خاشقجی را مخدوش و لکه دار کنند.
هیچ یک از این فعالیتها محرمانه و پنهانی صورت نمی گیرند ، نه در عربستان سعودی و نه در هیچ جای دیگر دنیا. سانسور و ممیزی در شکل پیشرفته آن در قرن بیست و یکم ، توسط تعدادی آدم پیر و سالخورده در اتاق ها و دفاتر مخفی انجام نمی شود ، بلکه امروز به دست جوانانی انجام می شود که با گوشی های موبایل خود در فضایی آزاد و علنی کار می کنند و هر فردی را که باید « ضد میهن » قلمداد شود ، با حملات « میهن پرستانه » آماج تهاجمات خود قرار می دهند. این پدیده ای رو به رشد محسوب می شود ، زیرا رژیمها از روی دست یکدیگر تقلب می کنند و یاد می گیرند.