برای شناسایی و کنترل HIV باید به کجا مراجعه کرد؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، دکتر پژمان بختیاری‌نیا با اشاره به اول دسامبر روز جهانی ایدز اظهار کرد:بین افراد شناسایی شده تا پایان شش ماهه اول امسال در شهر‌های تحت پوشش دانشگاه، ۵ درصد از کل موارد شناخته‌شده در زمان تشخیص، کمتر از ۲۰ سال سن داشته‌اند.

وی با بیان اینکه حقوق انسانی برای کاهش آسیب‌پذیری نسبت به ایدز و کاهش همه‌گیری حیاتی هستند، افزود: در ابزار‌های حقوق بشری مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، میثاق حقوق مدنی و سیاسی، پیمان نامه‌های بین‌المللی کار، پیمان‌نامه رفع انواع تبعیض علیه زنان و کنوانسیون حقوق کودکان ذکر شده‌اند.

بختیاری‌نیا ادامه داد: رفع تبعیض، برابری و مشارکت اصول پایه‌ای، استراتژی‌های موثر مبارزه با ایدز در زمینه حقوق بشر هستند؛ به عبارت دقیق‌تر، اصول حقوق بشر که ارتباط بیشتری با حفظ احترام به افراد مبتلا و متاثر از ایدز و پیشگیری از گسترش عفونت دارند شامل رفع تبعیض ناروا، حق بر سلامت، حق برابری جنسیتی، حقوق کودک، حق محرمانگی، حق آموزش و آگاهی، حق اشتغال، حق ازدواج و تشکیل خانواده، حق امنیت، مددکاری و رفاه اجتماعی و حق برخورداری از آزادی‌های قانونی هستند.

«حق بر سلامت» چیست؟

رئیس مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: دسترسی جهانی به خدمات پیشگیری، درمان و مراقبت در اصل به عنوان «حق بر سلامت» مطرح شده است. اقدامات محدودکننده، انگ‌زا و تنبیهی، می‌تواند منجر به سوءاستفاده از حقوق افراد به خصوص در جمعیت‌های آسیب‌پذیر شود و بیشتر می‌تواند پاسخ به اپیدمی را تضعیف کند.

وی افزود: در سراسر دنیا توجه ویژه به برنامه‌ریزی برای ارتقای کمی و کیفی خدمات تشخیص HIV که منجر به تشخیص به هنگام بیماری می‌شود یکی از محور‌های اصلی برنامه کنترل HIV است. جلب مشارکت گیرندگان خدمت و تمرکز بر مشارکت اجتماعی در این امر یکی از راهکار‌های موثر در دستیابی به اهداف پیشگیری و تشخیص است و بی‌شک پایان اپیدمی HIV درگرو فراهم کردن امکان دسترسی همگان به خدمات مطلوب پیشگیری، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: شعار روز جهانی سال ۱۴۰۳ در جمهوری اسلامی ایران تامین حق سلامت با انتخاب مسیر درست، پایان ایدز با پوشش همگانی خدمات پیشگیری، تشخیص، مراقبت و درمان تعیین شده‌است. آموزش و اطلاع‌رسانی در زمینه HIV یکی از استراتژی‌های برنامه کشوری پیشگیری از این ویروس در کشور است. با این وجود تعیین یک مقطع زمانی خاص در سال برای برجسته‌سازی موضوع و حساس کردن سیاستگزاران، مسئولان و آحاد افراد جامعه به موضوع HIV و همراه کردن آنان برای پیشگیری از ایدز بسیار ضروری است.

بختیاری‌نیا افزود: هنوز برای پایان انگ و تبعیض، افزایش آگاهی و بهبود کیفیت زندگی افرادی که HIV زندگی می‌کنند، نیاز به اقدامات اساسی و مشارکت همگانی وجود دارد. با وجود فعالیت‌ها و اقداماتی که در طول سالیان گذشته انجام شده، هنوز چالش‌های بسیاری وجود دارد که باید به آن توجه شود.

افت فعالیت‌های تشخیص و شناسایی مبتلایان به HIV در کشور

وی ادامه داد: یکی از چالش‌های اصلی در کشور افت فعالیت‌های تشخیص و شناسایی موارد مبتلا به HIV است که به همین منظور اطلاع‌رسانی مناسب و ترغیب به انجام تست در این خصوص، تشدید فعالیت‌های بیماریابی در همه مراکزی که تست تشخیص HIV را انجام می‌دهند، مدنظر قرار گرفته است.

پویش «من هم تست HIV می‌دهم»

رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: در این راستا معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز برنامه‌های روز جهانی ایدز را بر دو محوراصلی اطلاع‌رسانی درمورد HIV در خصوص پویش «من هم تست HIV می‌دهم» با دو هدف بیماریابی در جمعیت‌های کلیدی و اطلاع‌رسانی و دسترسی همگانی به آموزش و تست برای افراد جامعه از طریق تشدید فعالیت مراکز جامع سلامت و مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری و همچنین جلب حمایت سیاستگزاران، مسئولان و سازمان‌ها از برنامه‌های اطلاع‌رسانی و کنترل HIV و ایدز و افزایش همکاری‌های بین‌بخشی، جلب مشارکت انجمن‌های غیر دولتی و عموم مردم در برنامه‌های پیشگیری و کنترل HIV و ایدز طراحی کرده است.

وی افزود: برای رسیدن به اهداف برنامه کنترل عفونت HIV از عموم شهروندان دعوت می‌شود درصورتی که در زمینه ابتلا به این ویروس نیاز به مشاوره داشته باشند با مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری شهرستان محل سکونت خود تماس بگیرند. شهروندان اهوازی هم می‌توانند برای انجام مشاوره به مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری اهواز واقع در زیتون کارمندی، خیابان زاویه بعداز بیمارستان ابوذر، روبه‌روی کوچه هدایت مراجعه کنند یا با شماره تلفن ۳۴۴۵۴۶۰۰ در ساعات اداری تماس بگیرند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز عنوان کرد: همچنین شهروندان دیگر شهرستان‌ها می‌توانند برای انجام مشاوره به مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری شهرستان محل سکونت خود مراجعه کنند. تمامی آدرس‌های مراکز ارائه‌دهنده خدمت تشخیص HIV از طریق سایت https://icdc.behdasht.gov.ir قابل دسترس عموم است.

۷۷ درصد از مبتلایان تحت مراقبت، تحت درمان هستند

رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: تخمین زده می‌شود ۴۴ هزار و ۱۰۵ نفر در سطح کشور به HIV مبتلا زنده هستند. براساس نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک HIV کشور تا پایان شش ماهه اول سال۱۴۰۳، ۲۴ هزار و ۷۶۰ فرد HIV مثبت زنده در کشور شناسایی شده‌اند که ۱۹ هزار و ۸۶۹ نفر از این تعداد تحت مراقبت و ۱۹ هزار و ۶۵ نفر تحت درمان قرار دارند بنابراین حدود ۷۷ درصداز افراد تحت مراقبت، تحت درمان هستند.

وی افزود: بین افراد شناسایی‌شده تا پایان شش ماهه اول امسال، ۳ درصد از کل موارد شناخته‌شده در زمان تشخیص، کمتر از ۲۰ سال سن داشته‌اند، ۷۳ درصد در گروه سنی۲۰ تا ۴۵ سال بوده‌اند و ۲۴ درصد هم بالای ۴۵ سال بوده‌اند. البته الگوی سنی در سال‌های اخیر تغییری نکرده است. همچنین ۸۱ درصد کل موارد شناسایی‌شده در کشور مرد و ۱۹ درصد زن هستند.

بختیاری‌نیا گفت: علل ابتلا به HIV در بین کل مواردی که تاکنون در کشور ثبت شده است به ترتیب ۵۳.۷ درصد از طریق تزریق با وسایل مشترک، ۲۷.۹ درصد از راه رابطه جنسی، ۶.۱ درصد از طریق انتقال از مادر به کودک و همچنین ۱۶.۶ درصد به علت نامعلوم بوده است. همچنین راه انتقال ۲ درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صددرصدی خون سالم توسط سازمان انتقال خون بوده است.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به راه انتقال این ویروس در موارد جدید شناسایی‌شده بیماری در کشور در شش ماهه اول ۱۴۰۳ عنوان کرد: در این افراد ابتلا در ۶۵.۲ درصد از طریق روابط جنسی، ۱۰ درصد از راه اعتیاد تزریقی، ۰.۷ درصد از طریق مادر به جنین بوده و در ۲۴.۱ درصد موارد راه‌های انتقال بیان نشده است. هیچ مورد ابتلا جدیدی از طریق خون و فرآورده‌های خونی نیز ثبت نشده است.

وجود ۱۸۲۵ بیمار مبتلا به HIV مثبت در خوزستان

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تصریح کرد: تخمین زده می‌شود یک هزار و ۸۲۵ نفر در شهر‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز مبتلا به HIV مثبت زنده هستند. براساس نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک HIV دانشگاه تا پایان شش ماهه اول امسال، یک هزار و ۲۶۹ نفر HIV مثبت زنده در دانشگاه شناسایی شده‌اند که یک هزار و یک نفر از آنها تحت مراقبت و ۹۵۵ نفر تحت درمان قرار دارند که حدود ۹۵ درصد از افراد تحت مراقبت و تحت درمان هستند.

وی افزود: بین افراد شناسایی شده تا پایان شش ماهه اول امسال در شهر‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، ۵ درصد از کل موارد شناخته‌شده در زمان تشخیص کمتر از ۲۰ سال سن داشته‌اند و ۸۳ درصد در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ بوده‌اند و ۱۲ درصد بالای ۴۵ سال بوده‌اند. الگوی سنی در سال‌های اخیر تغییری نکرده است. همچنین ۷۶ درصد کل موارد شناسایی‌شده مرد و ۲۴ درصد زن هستند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز عنوان کرد: علل ابتلا به HIV بین کل مواردی که تاکنون در دانشگاه ثبت شده است به ترتیب تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد ۴.۵۵ درصد، رابطه جنسی ۶.۲۹ درصد و انتقال از مادر به جنین ۹.۲ بوده و همچنین در ۱۲ درصد موارد، علت نامعلوم بوده است. باید توجه شود که راه انتقال ۱.۰درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صددرصدی خون سالم توسط سازمان انتقال خون بوده است.

بختیاری‌نیا عنوان کرد: راه انتقال در موارد جدید شناسایی شده بیماری در دانشگاه در شش ماهه اول امسال، ۵ درصد از طریق اعتیاد تزریقی، ۶۵ درصد از راه روابط جنسی، صفر درصد مادر به جنین بوده و در ۳۰ درصد موارد راه انتقال بیان نشده است. هیچ مورد ابتلای جدیدی از طریق خون و فرآورده‌های خونی نیز ثبت نشده است.